Hard Links & Symbolic Links In Linux/Ubuntu/CentOS

Khi một file hoặc folder được tạo ra trong Linux nó sẽ tạo ra 1 số cho file hoặc folder đó. Số đó gọi là INODE và đây là dãy số duy nhất trên hệ thống của Linux nhằm mục đích quản lý. 

Ví dụ:

khanhvc@ubutu:~/projects$ ll -i

total 12

2621505 drwxrwxr-x  3 khanhvc khanhvc 4096 Thg 9  23 14:05 ./

2621442 drwxr-xr-x 27 khanhvc khanhvc 4096 Thg 9  23 14:05 ../

2621869 -rw-rw-r--  1 khanhvc khanhvc    0 Thg 9  23 14:05 file_name.txt

2755955 drwxrwxr-x  2 khanhvc khanhvc 4096 Thg 9  23 14:05 folder_name/

khanhvc@ubutu:~/projects$

1. Hard Links

Ví dụ: tạo hard links có tên hardlink.txt trỏ về file_name.txt

khanhvc@ubutu:~/projects$ ln file_name.txt hardlink.txt

khanhvc@ubutu:~/projects$ ll -i

total 12

2621505 drwxrwxr-x  3 khanhvc khanhvc 4096 Thg 9  23 14:17 ./

2621442 drwxr-xr-x 27 khanhvc khanhvc 4096 Thg 9  23 14:05 ../

2621869 -rw-rw-r--  2 khanhvc khanhvc    0 Thg 9  23 14:05 file_name.txt

2755955 drwxrwxr-x  2 khanhvc khanhvc 4096 Thg 9  23 14:05 folder_name/

2621869 -rw-rw-r--  2 khanhvc khanhvc    0 Thg 9  23 14:05 hardlink.txt

khanhvc@ubutu:~/projects$

Chúng ta thấy file hardlink.txt và file_name.txt có inode giống nhau, có nghĩa hard link sẽ tạo link trỏ về link gốc của tập tin, hay nói cách khác hardlink.txt và file_name.txt có cùng chung một dữ liệu.

Nếu chúng ta thêm dữ liệu vào file hardlink.txt, cũng đồng nghĩa dữ liệu đó được thêm vào file_name.txt

khanhvc@ubutu:~/projects$ echo "thêm nội dung vào hardlink.txt" >> hardlink.txt

khanhvc@ubutu:~/projects$ cat file_name.txt

thêm nội dung vào hardlink.txt

 

khanhvc@ubutu:~/projects$ cat hardlink.txt

thêm nội dung vào hardlink.txt

khanhvc@ubutu:~/projects$

Nội dung 2 file hoàn toàn giống nhau. Nếu chung ta xóa 1 trong 2 file này vẫn không ảnh gì đến dữ liệu của file còn lại

khanhvc@ubutu:~/projects$ rm file_name.txt

khanhvc@ubutu:~/projects$ ls -i

2755955 folder_name  2621869 hardlink.txt

khanhvc@ubutu:~/projects$

Thực hiện xóa file file_name.txt, kiểm tra nội dung file hardlink.txt

 

khanhvc@ubutu:~/projects$ cat hardlink.txt

thêm nội dung vào hardlink.txt

khanhvc@ubutu:~/projects$

2. Symbolic Links: Tạo ra 1 link để trỏ đến file hoặc thưc mục gọi target. Nó không chứa bản sao copy của target mà nó chỉ link đến file hay thư mục, nó tương tự như shortcut trong windows. Vì là shortcut nên khi symbolic links bị xóa sẽ không ảnh hưởng đến nội của file hay thư mục, ngược lại nếu target bị xóa hay đổi tên symblic link sẽ không cập nhật, không hoạt động như link

Ví dụ:

Tạo symbolic link có tên softlink.txt trỏ về file_name.txt, và softlink_folder.txt trỏ về folder_name

khanhvc@ubutu:~/projects$ ln -s file_name.txt softlink.txt

khanhvc@ubutu:~/projects$ ln -s folder_name softlink_folder.txt

khanhvc@ubutu:~/projects$ 

 

khanhvc@ubutu:~/projects$ ls -i

2621869 file_name.txt  2625309 softlink_folder.txt

2755955 folder_name    2621566 softlink.txt

khanhvc@ubutu:~/projects$ 

Các số/inode của symbolic link và target là khác nhau

khanhvc@ubutu:~/projects$ ll -i

total 16

2621505 drwxrwxr-x  3 khanhvc khanhvc 4096 Thg 9  23 14:42 ./

2621442 drwxr-xr-x 27 khanhvc khanhvc 4096 Thg 9  23 14:05 ../

2621869 -rw-rw-r--  1 khanhvc khanhvc   35 Thg 9  23 14:24 file_name.txt

2755955 drwxrwxr-x  2 khanhvc khanhvc 4096 Thg 9  23 14:05 folder_name/

2625309 lrwxrwxrwx  1 khanhvc khanhvc   11 Thg 9  23 14:42 softlink_folder.txt -> folder_name/

2621566 lrwxrwxrwx  1 khanhvc khanhvc   13 Thg 9  23 14:42 softlink.txt -> file_name.txt

khanhvc@ubutu:~/projects$

Thuộc tính của symbolic link là  l

Xong!

Basic File Editing - Vim In Linux/Ubuntu/CentOS

Nội dung

1. Cài đặt Vim

2. Vim modes

3. Saving Changes

4. Moving File

5. Cut, Copy & Paste

6. Searching

7. Replace

8. Specials
9. Others

Commands

1. Cài đặt Vim

Ubuntu:

sudo apt install wim

CentOS:

sudo yum install vim

2. Vim modes

• Command Mode
• Insert Mode
• Visual Mode

 

3. Saving Changes

Commands	Diễn Giải
:e ten_file.txt	Mở file có tên ten_file.txt từ editor
:sav filename.txt	Lưu và đặt tên cho file là filename.txt
:x	Lưu và thoát khởi vim
:wq	Lưu và thoát khởi vim
:wq!	Lưu và thoát khởi vim, ghi đè
:w	Lưu, nhưng không thoát khỏi vim
:w!	Lưu và thoát khởi vim, ghi đè
:q	Thoát vim và không lưu
:q!	Thoát vim và không lưu (overrides protection)
ZZ	Lưu và thoát khởi vim
.	Lặp lại thao tác gần nhất ở Normal Mode
10.	Lặp lại 10 lần thao tác gần nhất ở Normal Mode

4. Moving File

Commands	Diễn Giải
h hoặc mũi tên trái	Duy chuyển sang trái 1 ký tự
l hoặc mũi tên phải	Duy chuyển sang phải 1 ký tự
j hoặc mũi tên xuống	Duy chuyển con trỏ xuống dưới 1 dòng
k hoặc mũi tên lên	Duy chuyển con trỏ lên trên 1 dòng
e	Duy chuyển con trỏ đến cuối từ
b	Duy chuyển con trỏ đến đầu từ
w	Duy chuyển con trỏ đến từ đầu tiên của chữ kế tiếp
gg	Duy chuyển con trỏ về đầu file
G	Duy chuyển con trỏ về cuối file
5G hoặc :5	Duy chuyển con trỏ đến dòng thứ 5
CTR + Y	Cuộn lên 1 dòng
CTR + E	Cuộn xuống 1 dòng
CTR + U	Cuộn lên nữa màn hình
CTR + D	Cuộn xuống nữa màn hình
CTR + B	Cuộn lên 1 màn hình
CTR + F	Cuộn xuống 1 màn hình

5. Cut, Copy & Paste

Commands	Diễn Giải
y	Copy phần text đã chọn vào clipboard
p	Paste
dd	Cut dòng hiện tại
yw	Copy word
yy	Copy dòng hiện tại
y$	Copy đến cuối dòng
D	Copy tới cuối file

6. Searching

Commands	Diễn Giải
/vidu	Tìm kiếm "vidu" từ trên xuống dưới
?vidu	Tìm kiếm "vidu" từ trên dưới lênh
/\cvidu	Tìm "vidu" cả chữ hoa lẫn chữ thường (từ trên xuống)
/jo[ha]n	Tìm "john" và "joan"
/^the	Tìm từ bắt đầu bằng the (từ trên xuống) ví dụ: theatre or then
/the$	Tìm từ kết thúc bằng the ví dụ: breathe

7. Replace

Commands	Diễn Giải
:%s/hoc/HocHanh/g	nếu tìm thấy chữ "hoc" thì thay thế bằng "HocHanh" trong tất cả các dòng.
:%s/hoc/HocHanh/gc	nếu tìm thấy chữ "hoc" thì thay thế bằng "HocHanh" trong tất cả các dòng, nhưng confirm trước khi replace.
:s/hoc/HocHanh/g	nếu tìm thấy chữ "hoc" thì thay thế bằng "HocHanh" ở dòng hiện tại.
:4,10s/123/Mot Hai Ba/gc	tìm từ dòng 4 -> 10 nếu có nội dung "123" thì thay bằng "Mot Hai Ba", confirm trước khi thay thế.
:5,$s/hoc/hocLinux/g	Replace toàn bộ chữ "hoc" thành "hocLinux" từ dòng 5 đến cuối file
:%s/^/hello/g	Thêm vào đầu của mỗi dòng chữ "hello"
:%s/$/Seeyouagain/g	Thêm vào cuối của mỗi dòng chữ "Seeyouagain"

8. Specials

Commands	Diễn Giải
:!ip a	hiển thị kết quả của dòng lệnh ip a, nhưng không thoát editor
:r!ip a	đưa kết quả của lệnh ip a vào editor
:r file.txt	lấy nội dung của file đưa vào editor

9. Others

Commands	Diễn Giải
:set number	đánh số dòng cho file đang mở
:start,end	dòng bắt đầu, dòng kết thức

Xong!

Regular Expression In Linux/Ubuntu/CentOS

Nội dung:

• Tạo Regular Expression (RegEx) đơn giản
• Sự khác nhau giữa RegEx căn bản và RegEx extended (Egrep)

Commands

1. Grep - Global RegEx: In ra dòng nếu tìm thấy mẫu (patterns)

Cú Pháp	Ví Dụ	Giải Thích
grep "chuoi can tim" ten_file	grep "vi du" file.txt	Tìm chuỗi "vi du" trong file.txt, nếu có trả về dòng có chứa nội dung chữ "vi du"
grep "chuoi" file_pattern	grep "vi du" fil*.txt	Tìm chuỗi "vi du" trong các file bắt đầu bằng fil*.txt, nếu có trả về dòng có chứa nội dung chữ "vi du"
	grep -i "vi du" file.txt	-i: không phân biệt chữa hoa chữ thường
	grep -l -r -w "vi du" *	đưa ra danh sách các file nếu tìm thấy chuỗi "vi du" file đó.(w: word-regex; r: đệ quy; l: tên file nếu tìm thấy)
	grep -w "no" file_name.txt	- Tìm kiếm chính xác, chỉ trả về kết của các dòng có chứa chữ "no". - Nếu chuỗi có chữ "not" hoặc "nothing" thì với cách tìm kiếm này "not", "nothing" kết quả sẽ KHÔNG trả về ouput
	grep -n -w "Error" file.txt	hiển thị số thứ tự của dòng đó nếu tìm thấy chuỗi
	grep [0-9] file.txt	trả về kết quả dòng đó nếu dòng đó có chứa sổ [0-9]

2. Egrep - Extended grep:

Với grep dùng tham số -E, tuy nhiên để cải tiến về tốc độ cũng như giảm không ban bộ nhớ chúng ta dùng egrep.

grep -E "[a-z]+" file.txt

tương đương

egrep "[a-z]+" file.txt

Xong!

Using Streams, Pipes & Redirects - STDOUT/STDIN/STDERR In Linux/Ubuntu/CentOS

Nội dung:

• Redirecting standard input/output/error
• Pipe: dữ liệu output của command này trở thành dữ liệu input của command khác
• Sử dung output của command như là argument của command khác
• Đẩy output của command đến stdout và log file

Command 

Lệnh	Giải Thích	Ví Dụ
>	Đưa STDOUT ghi vào file, nếu file đã có thì ghi đè, file chưa tồn tại thì tạo file
>>	chèn vào cuối file
2>	STDERR nếu có lỗi sẽ ghi vào file, ghi đề lên file cũ
2>>	STDERR lỗi chèn vào cuối file
<	STDIN đưa dữ liệu vào từ 1 file
<>	STDIN dữ liệu vào của 1 file sẽ redirect sang STDOUT vào file
tr	tạm hiểu là tìm và thay thế.
	Nếu trong chuỗi "Hoc linux go miet" có khoảng trắng thì thay thế bằng dấu "_"	echo "Hoc linux go miet" | tr " " "_"
	Nếu nội dung trong file.txt có khoảng trắng thì thay dấu "_"	tr " " "_" < file.txt
tee	cho phép ghi output ra file và ghi output ra terminal
	ghi chuỗi "example" vào file có tên là file.txt	echo "example" | tee file.txt
	chèn thêm chuỗi "example-1" vào file.txt (không ghi đè)	echo "example-1" | tee -a file.txt

Xong!

Basic File Management In Linux / Quản Lý File Căn Bản Trong Linux

 Nội dung:

• Copy, duy chuyển và xóa file và thư mục
• Copy nhiều file, nhiều thư mục với đệ qui (recursively)
• Xóa file, thư mục đệ qui
• Tìm kiếm

Command

Lệnh	Giải Thích	Ví Dụ
mkdir	tạo thư mục mới	mkdir vidu
rmdir	xóa thư mục	rmdir vidu
touch	tạo file mới rỗng	touch vidu.txt
rm	xóa file đã có	rm vidu.txt
	xóa thư mục vidu và tất cả các file thư mục này	rm -r vidu/
	xóa thư mục vidu và tất cả các file thư mục này mà không cần hỏi. f: force	rm -rf vidu/
cp	copy file hoặc thư mục. Cấu trúc: cp file_nguon file_dich
mv	duy chuyển file hay thư mục. cấu trúc mv nguon dich
tar	Tape Archive (tarball) - là chương trình cho phép lưu trữ nhiều file dưới dạng một file (đóng gói)
	Tạo file vidu.tar với dữ liệu được lấy từ thư mục vidu. c: tạo file; v: hiển thị dánh sách các file trong tiến trình; f: tên file	tar -cvf vidu.tar vidu/
	Giải nén file.tar, các file sau khi giải nén sẽ được đưa vào thư mục vidu. x: giải nén file	tar -xvf vidu.tar vidu/
gzip	tar.gz hoặc tgz: Nén và giải nén tốc độ nhưng nén (compressed) không cao
bz2	tab.bz2 hoặc tbz hoặc tb2: nén và giải nén tốn nhiều thời gian hơn gzip, do thuật toán giải nén có độ nén cao hơn
find	tìm kiếm. ví dụ tìm kiếm tất cả các file .txt và ký tự bắt đầu là fi	find -name fi*.txt

Xong!

History Commands In Linux/Ubuntu/CentOS - Lệnh History Trên Linux

Ví Dụ	Giải Thích
history	hiển thị các câu lệnh user đã thực hiện trước đó
history 3	hiển thị 3 câu lệnh gần nhất
!!	Thực hiện lại câu lệnh gần nhất
!101	thực hiện lại câu lệnh có số thứ tự là 101
!systemctl	thực hiện lại câu lệnh cuối cùng bắt đầu bằng chuỗi "systemctl"
history | grep date	hiển thị các câu lệnh đã thực thi có chuỗi "date"
history -w	ghi lịch sử vào file users ~/.bash_history
history -c	xóa lịch sử các câu lệnh đã thực hiện
history -d 101	xóa lịch sử câu lệnh có số thứ tự 101
echo "test"; history -d $(history 1)	thực hiện in ra mà hình chữ test và không ghi câu lệnh này vào history
echo $HISTSIZE	hiển thị kích thước lưu trử hiện tại
HISTSIZE=1500	Tăng khả năng lưu trữ lên là 1500 câu lệnh

Xong!